Φανταστείτε κάποιον στο δρόμο να ζητά πληροφορίες για μια διεύθυνση από έναν περαστικό και αυτός πρόθυμα τον ενημερώνει κάπως έτσι: Θα ακολουθήσεις την οδό «ταγματασφαλίτη-κυνηγου Εβραίων», όλο ευθεία, μέχρι να βρεις την «δολοφόνου αμάχων χωρικών» με «κομμουνιστοφάγου» γωνία, εκεί θα στρίψεις δεξιά και θα βγεις στην πλατεία «σφαγής γυναικόπαιδων από ελληνες επαναστατημένους». Και το βρήκες! Σε μια τέτοια εφιαλτική πόλη οι δρόμοι θα αφηγούνταν πλιάτσικα ελληνοψυχων και δολοφονίες “εσωτερικών” εχθρών, οι πλατείες θα κραύγαζαν εθνικοφροσύνη και μεγαλεία ταγματασφαλιτών, κι εμείς θα “ξηλώναμε” τις γαλανόλευκες ταμπέλες. Ε, αν εξαιρέσουμε το τελευταίο, όλα τα άλλα ήδη υπάρχουν πίσω απ’ τις σκουριασμένες και επιστρωμένες με λήθη γαλάζιες πινακίδες των ελληνικών δρόμων, εκεί που συχνά δίνουμε ραντεβού, περπατάμε κι οδηγάμε. Από περιέργεια κι από κουσούρι, βρήκαμε διασκεδαστικό και ‘ιστορικού χαρακτήρα’ την δουλίτσα αυτή, να σκαλίζουμε δηλαδή τις μικρές αλήθειες που κρύβουν τα ονόματα πάνω στις γαλάζιες ταμπέλες ονοματοθεσίας οδών και πλατειών. Μέσα από δω θα δίνουμε ονόματα δολοφόνων και άλλων καθαρμάτων που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στο ελληνικό κράτος (ακόμα και εκατοντάδες ή χιλιάδες χιλιόμετρα έξω από τα ελληνικά σύνορα) και αυτό τους αντάμειψε κάνοντας τους πλατείες και δρόμους.
Για να μην φρικάρετε, πρέπει πάντως να θυμάστε. Τις πόλεις τις κάνουν αυτό που είναι αυτές κι αυτοί που μένουν και κινούνται μέσα τους. Είναι ο δρόμος του Τόνυ Ονούα στην Καλαμαριά, όπου πήδηξε από μπαλκόνι και σκοτώθηκε προκειμένου να γλυτώσει από τους μπάτσους – στην Σαλονικη τον Αύγουστο 2007 – ο δρόμος του Σαχτζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα, που τον μαχαίρωσαν φασίστες καθώς πήγαινε στη δουλειά τον Γενάρη του 2013, ο δρόμος του Τζαβέντ Μπασίρ, του Μοχάμετ Καμράν και των αμέτρητων “ανώνυμων” “άλλων”… ο δρόμος του Σάμπυ Κοεν, που δολοφονήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος των 55.000 Εβραίων της Σαλονίκης, το στενάκι που πετάξαν το πτώμα της Ηλέκτρας Αποστόλου αφού βασανίστηκε από τους ταγματασφαλίτες και δεν «μίλησε» κ.ο.κ. Είναι με λίγα λόγια δρόμοι και πλατείες, σοκάκια και στενά όπου έχουμε ζήσει τα τραύματά μας, έχουμε γνωριστεί μεταξύ μας, έχουμε θρέψει την συνείδησή μας, έχουν θερίσει την οργή μας και, πάνω απ’ όλα βέβαια, έχουν χαραχτεί στη μνήμη μας.